Καταρράκτης Ματιών: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την πάθηση

Τι είναι ο καταρράκτης και τι τον προκαλεί;

Είναι η θόλωση του φυσικού φακού του οφθαλμού. Ο φακός του οφθαλμού είναι ένα ανατομικό στοιχείο στο εσωτερικό του ματιού που έχει ως σκοπό τη σύγκλιση των ακτίνων του φωτός που προσπίπτουν στον οφθαλμό.

Ο φακός φυσιολογικά είναι διαυγής, αλλά με την πάροδο του χρόνου μπορεί σταδιακά να θολώσει (όπως θολώνει ένα τζάμι). Η θόλωση του φακού είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ηλικιακής αιτιολογίας (ηλικιακός καταρράκτης), αλλά μπορεί να προκληθεί και από άλλα αίτια όπως τραύματα, χρόνιες φλεγμονές των οφθαλμών, μεταβολικά νοσήματα ή προηγούμενες οφθαλμολογικές επεμβάσεις.

Ποια είναι τα συμπτώματα του καταρράκτη;

Είναι η πτώση της οπτικής οξύτητας ή γενικότερα της ποιότητας της όρασης, η οποία δεν μπορεί να διορθωθεί με χορήγηση γυαλιών. Η όραση είναι θολή, τα χρώματα μπορεί να φαίνονται ξεθωριασμένα ενώ μπορεί να συνυπάρχει διπλωπία (διπλά είδωλα) και φωτοευαισθησία (ειδικά στη νυχτερινή οδήγηση από τα φώτα των διερχόμενων αυτοκινήτων).

Ποια είναι η αντιμετώπιση του καταρράκτη;

O καταρράκτης αντιμετωπίζεται μόνο με χειρουργική επέμβαση κατά την οποία γίνεται αντικατάσταση του θολού φυσικού φακού του οφθαλμού με έναν τεχνητό φακό (ενδοφακός). Ο ενδοφακός παραμένει στο μάτι εφόρου ζωής και δεν μπορεί να αλλοιωθεί ή να θολώσει. Κατά την προεγχειρητική εξέταση γίνονται μετρήσεις των διαστάσεων του οφθαλμού και κάποιων ανατομικών του στοιχείων με ειδικά μηχανήματα (βιομετρία οφθαλμών), οι οποίες προσδιορίζουν τον τύπο του ενδοφακού που θα χρησιμοποιηθεί.

Σε γενικές γραμμές η τακτική που ακολουθείται είναι η τοποθέτηση ενδοφακών που απαλλάσσουν τον ασθενή από τα μακρινά γυαλιά (δηλαδή ο ασθενής μετά την επέμβαση δεν χρειάζεται γυαλιά στη μακρινή όραση π.χ. για τηλεόραση, οδήγηση κλπ).

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι ενδοφακών και η επιλογή του ενδοφακού αποφασίζεται σε εξατομικευμένη βάση με συζήτηση με τον θεράποντα γιατρό ανάλογα με τις ανάγκες και τις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενή.

Πώς γίνεται η επέμβαση του καταρράκτη;

H επέμβαση του καταρράκτη γίνεται με τοπική αναισθησία με οφθαλμικές σταγόνες και κατά περίπτωση με την επιπλέον χορήγηση τοπικού αναισθητικού περιοφθαλμικά.  Είναι ανώδυνη και δεν απαιτεί νοσηλεία του ασθενή, δηλαδή ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι την ημέρα της επέμβασης. Μπορεί από την πρώτη μετεγχειρητική μέρα να επιστρέψει κανονικά στις φυσιολογικές του δραστηριότητες, με τη διαφορά ότι πρέπει να αποφεύγει το τρίψιμο των ματιών και το άγγιγμα των ματιών με μη καθαρά χέρια για περίπου μία εβδομάδα. Χρειάζεται η ενστάλαξη οφθαλμικών σταγόνων για περίπου ένα μήνα μετεγχειρητικά.

Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας της επέμβασης;

H επέμβαση καταρράκτη είναι μία επέμβαση με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Ο ασθενής αντιλαμβάνεται άμεσα (μέσα σε λιγότερο από 1 εβδομάδα) τη βελτίωση της όρασής του.

Το τελικό αποτέλεσμα και ο βαθμός αποκατάστασης της όρασης εξαρτάται από την συνύπαρξη ή όχι και άλλων παθήσεων των οφθαλμών, που μπορεί να επηρεάσουν την όραση ανεξάρτητα από τον καταρράκτη (όπως παθήσεις της ωχράς κηλίδας, γλαύκωμα κλπ). Στα πλαίσια της προεγχειρητικής εξέτασης του καταρράκτη γίνεται έλεγχος για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν τέτοιες παθήσεις που μπορεί να χρειαστούν ειδική αντιμετώπιση. 

Στην κλινική Euromedica Ζωοδόχος Πηγή γίνονται επεμβάσεις καταρράκτη με τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό και είναι δυνατή η τοποθέτηση όλων των τύπων ενδοφακών.

Γράφει ο κ. Κλεάνθης Γ. Μανουσαρίδης, Ειδικός Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Rostock Γερμανίας